Amerika Birleşik Devletleri (ABD) başkanlık yarışı, Cumhuriyetçiler ve Demokratlar ortasında süren çekişmeyle birlikte, “salıncak eyalet” olarak isimlendirilen 7 eyaletin seçim sonuçlarına bağlı olarak şekilleniyor.
7 EYALET KRİTİK ROL OYNUYOR!
Ülkede bulunan toplam 50 eyaletin 43’ünü her seçimde neredeyse aynı parti, besbelli bir farkla kazanıyor. Seçimde küçük oy farkıyla partiler ortasında el değiştirebildikleri için “salıncak” olarak isimlendirilen 7 kritik eyalet, ABD başkanlık seçimlerinin aritmetiğini belirleme özelliğine sahip. Diğer bir deyişle, ABD’de liderin kim olacağını 337 milyonu aşkın nüfusun sadece yüzde 18’ine konut sahipliği yapan eyaletler karar vermiş oluyor.
2024 başkanlık seçimlerinde herkesin gözü Pensilvanya, Georgia, Arizona, Nevada, Michigan, North Carolina ve Wisconsin eyaletlerinde. 270 delegeye ulaşan adayın başkanlığı kazandığı ABD’de, salıncak eyaletlerin toplam 93 delegesi bulunuyor.
ÖNEMLİ OLAN EN FAZLA DELEGEYE ULAŞMAK
Pensilvanya nüfusu prestiji ile en çok delegeye sahip salıncak eyalet. 19 Seçiciler Kurulu delegesi ile rekabete sahne oluyor. 2020 seçimlerinde Joe Biden, eyaleti bir puanın biraz üzerinde farkla alarak lider seçilmişti. 16 delegeye sahip olan Georgia da Cumhuriyetçi eğilimli bir eyalet olmasına rağmen 2020 seçimlerinde Biden’ı seçti. Nevada ise salıncak eyaletler ortasında 6 sandalye ile en az delegeye sahip.
ABD’de, en fazla oyu alanın değil, en fazla delegeye ulaşan adayın lider olmasını sağlayan Seçiciler Kurulu (Electoral College) prosedürü işliyor. Buna nazaran her eyaletin aşikâr bir delege sayısı var. O eyaletteki oyların çoğunluğunu alan parti, delegelerin tamamına sahip oluyor. Ülke genelindeki 538 delegenin salt çoğunluğu olan 270’e ulaşan aday başkanlık seçimini de kazanmış oluyor.
SALINCAK EYALETLERDE TRUMP VE HARRİS KIYASIYA YARIŞIYOR
ABD Başkanı Joe Biden, temmuz ayı sonunda seçimlerden çekilme ve Kamala Harris’i destekleme kararı aldığından beri adaylar salıncak eyaletlere ağırlaştı. Lider adayları Harris ve eski ABD Başkanı Donald Trump, seçim kampanyasının son periyodunda neredeyse yalnız bu eyaletlerde kampanya çalışmalarına yük verdi. Tek bir oyun bile büyük kıymet taşıdığı bu eyaletlerde lider adayları her kentte, her bölgede ve her mahallede seçim çalışması yürütüyor.
ABD genelindeki anketleri derleyen Real Clear Politics (RCP) isimli haber platformunda yer alan son ulusal anket ortalamalarına nazaran Trump ülke genelinde 0.3 puanla önde. Salıncak eyaletlerde demokrat aday Harris, Michigan ve Wisconsin’de, cumhuriyetçi aday Trump ise Pensilvanya, North Carolina, Georgia, Arizona ve Nevada’da az farkla üstün görünüyor.
MÜCADELE DEVAM EDİYOR
Ancak uzmanlar bu oranların 5 Kasım gününe kadar değişkenlik gösterecebileceği ve ortadaki farkın kesin bir yargıya ulaşılmasını müsaade vermeyecek kadar az olduğuna dikkati çekiyor.
Adaylar rakip partinin seçmen kitlesinin dikkatini çekmek için farklı usul ve telaffuzlar kullanıyor. Harris, Pensilvanya kırsalında muhafazakar Cumhuriyetçi seçmenden oy alabilmek için “benim de silahım var ve silaha karşı değilim” gibi açıklamalar yaparken, Michigan’da Demokrat seçmenden oy almak isteyen Trump, kampanya kürsüsüne yanına birtakım Müslüman toplum liderlerini alarak çıktı.
SEÇMEN PROFİLİ DEĞİŞTİKÇE SALINCAK EYALETLER DE FARKLILIK GÖSTEREBİLİR
Salıncak eyaletler yıllar içinde değişebiliyor. Örneğin, Florida 1990’lardan 2020’ye kadar salıncak bir eyalet olarak kabul edildi fakat Cumhuriyetçi seçmen kaydının artmasıyla Cumhuriyetçilerin kalelerinden biri haline geldi.
Bu yıl yakından izlenen eyaletler Arizona, Georgia, Michigan, Pensilvanya, Wisconsin ve Nevada eyaletleriydi. Bu kümenin yeni üyesi ise North Carolina. Klasik olarak sağa meyilli bir eyalet olmasına karşın 2008’de Demokrat lider adayı Barak Obama’nın seçimleri kazanması iki parti ortasındaki çekişmeyi açık orta olmaktan çıkartmış durumda. 16 delegeye sahip olan North Carolina 2024 seçimlerinde de Cumhuriyetçiler için garanti görünmüyor.
KRİTİK EYALETLERDE SEÇMENİN ÖNEMSEDİĞİ BAHİSLER FARKLILIK GÖSTERİYOR
Bu yılki seçimlerde salıncak eyaletler kendi ortalarında kimi mevzulara daha farklı reaksiyon veriyor. Hudut eyaletleri Nevada ve Arizona göçmen sorununda daha hassasken, Michigan’da Biden idaresinin son bir yıldır sergilediği Gazze siyaseti öne çıkıyor. Pensilvanya üzere eyaletlerde ise kentli Cumhuriyetçi bayan seçmenin kürtaj konusunda Demokrat partinin görüşlerine daha yakın olduğu görülüyor. Son seçimlerde Trump’ın sandık sonuçlarında yolsuzluk yapıldığı argümanlarına sahne olan Georgia’da seçim güvenliği öne çıkıyor. Kuzey Carolina’da ise son yıllarda Asya ve Latin Amerika kökenli nüfusta keskin bir artış var. Her 5 seçmenden 1’inin Afrika kökenli olduğu eyalette ayrımcılık aykırısı siyaset daha büyük ehemmiyet kazanıyor.