Yusuf Özkan
Lahey
Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun kararı uyarınca bütün Avrupa havalimanlarında, el bagajlarında taşınabilecek sıvı ölçüsü tekrar 100 mililitre (ml) ile sınırlandı.
Yeni uygulama kapsamında 1 Eylül Pazar gününden itibaren AB ülkeleri ile İngiltere’deki havalimanlarında artık 100 ml’den fazla su, meşrubat, parfüm üzere sıvı içeren ambalajlar ile uçağa binilemeyecek.
Geçici bir uygulama olduğu bekletilen sıvı husus kısıtlamasının ne kadar süreceği açıklanmadı.
Başta Amsterdam ve Roma olmak üzere Avrupa’daki birçok büyük havalimanında 2019 yılından bu yana yarım litrelik şişe suyu, bir şişe kontakt lens solüsyonunu yahut büyük bir şişe parfüm üzere sıvı eserleri el bagajında taşımak mümkündü.
BT X ışını teknolojisini kullanarak sıvı patlayıcıları tespit eden ve “C3 tarayıcı” olarak bilinen çağdaş güvenlik aygıtları nedeniyle, el bagajlarında sıvı ölçüsüne sınırlama uygulanmıyordu.
Ancak Temmuz ayında AB Komitesi, “son jenerasyon C3 tarayıcılarda yaşanan kimi teknik sorunlar” nedeniyle, tedbir emelli olarak el bagajlarında sıvı sınırlamasının yine uygulanmasına karar verdi.
AB Komisyonu’na nazaran, bu süreksiz bir önlem ve rastgele bir tehdit nedeniyle alınmadı.
AB kaynaklarına nazaran, el bagajında sıvı husus kısıtlaması, C3 tarayıcıların güvenilirliği ile ilgili kuşkular üzerine alındı.
AB Komisyonu’nun incelemeleri sonucu, havaalanlarındaki tarayıcıların, 330 ml’den fazla olan kapların denetimi konusunda gereğince inançlı olmadığı belirlendi.
Brüksel idaresi, Mayıs ayında Avrupa sivil havacılık otoritelerini bu hususta bilgilendirdi.
Komisyona nazaran, C3 patlayıcılarını belirlemek gayesiyle kullanılan çağdaş tarayıcılar hala en inançlı lakin kimi teknik sıkıntıların denetimi nedeniyle süreksiz olarak kullanım dışı kalacak.
Bu aygıtların yazılımı denetim edilerek, her türlü sıvı ambalajın denetiminin kuşkuya yer bırakamayacak biçimde yapılması sağlanacak
Avrupa havalimanlarında bir müddet C3 tarayıcıları yerine, sıvı patlayıcıların belirlenmesinde tesirli olmayan, X – Ray aygıtları kullanılacak.
Bu nedenle havalimanı denetimleri sırasında, el bagajındaki 100 ml’den fazla olan su, meşrubat, şampuan, sıvı sabun, krem, deodorant, parfüm, güneş kremi, mayonez, hardal ve fıstık ezmesi üzere unsurların geçişine müsaade verilemeyecek.
100 ml altını hala şeffaf plastik torbada taşımak mümkün
Yolcular, 100 ml ve altında sıvı içeren kutuları, açılıp kapanabilir şeffaf plastik poşetlere koyarak güvenlik denetiminden geçebilecek.
Bebek maması ve ilaçlar, tıbbi sertifikası bulunan diyet mamaları da el bagajında taşınabilecek.
Güvenlik denetimi sonrası gümrüksüz satış yapan mağazalardan alınan içki ve öteki sıvılarla uçağa binilmesine de her vakit olduğu üzere müsaade verilecek.
El bagajına taşınan sıvılara sınırlama getiren karar, 55 ülkede 500’den fazla havalimanını bağlı olduğu Avrupa Havalimanları Kurulu (ACI) tarafından reaksiyonla karşılandı.
Örgüte nazaran bu uygulama, çağdaş teknolojilere yatırım yapan havalimanları için kıymetli maddi ve operasyonel ve düşünceleri beraberinde getirecek.
C3 tarayıcılarının, klasik X – Ray aygıtlarına nazaran 8 kat daha kıymetli ve bakım maliyetlerinin daha yüksek olduğu belirtiliyor.
Ancak AB Kurulu, havalimanlarının güvenliğin her şeyden evvel geldiğini vurgulayarak, bu aygıtların güvenlik açısından vazgeçilmez olduğunu belirtiyor.
Bu nedenle teknik sıkıntıların çözülmesinden sonra tekrar C3 tarayıcıların kullanılacağı ve 100 ml sınırlamasının kaldırılacağı belirtiliyor.
Ancak bunun ne kadar bir müddette gerçekleşeceği konusunda rastgele bir bilgi verilmedi.
Havalimanlarında bagajlarındaki 100 ml sınırlaması, 11 Eylül 2001’de ABD’de yaşanan taarruzların akabinde gündeme gelmişti.
Teröristlerin uçağa sıvı patlayıcı getirmesini önlemek hedefiyle 2006 yılından itibaren bütün havalimanlarında el bagajlarındaki sıvı unsur ölçüsü 100 ml ile sınırlanmıştı.
Sıvı patlayıcıları tespit edebilen C3 tarayıcıların kullanılmaya başlanmasının akabinde, 2019 yılından itibaren birçok havalimanında bu kural gevşetilmişti.