Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu datalarına nazaran Türkiye’de en çok aranan numara olan ALO182 ile vatandaşlar 2010 yılından bu yana, Merkezi Tabip Randevu Sistemi (MHRS) üzerinden kolaylıkla doktor randevusu oluşturabiliyor. Sadece 182 değil, web yahut e-Nabız uygulaması üzerinden de doktor randevusu oluşturulabiliyor. Lakin randevusuna gitmeyenler, öbür vatandaşların tabibe ulaşmasını da zorlaştırıyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre MHRS üzerinden Ekim ayında 13 milyon 623 bin 42 randevu alındı, lakin bunların yaklaşık 3 milyonu “muayeneye” dönüşmedi. Mevzuyla ilgili evvelki gün toplumsal medya hesabı üzerinden davette bulunan Sıhhat Bakanı Dr. Fahrettin Koca, “Geçtiğimiz ay tam 2 milyon 866 bin 7 kişi, MHRS üzerinden randevu aldığı halde muayene olmaya gelmedi. Randevusuna gelmeyenlerin, randevu almak isteyip de beklemek zorunda kalanlara bir açıklaması olabilir mi?” sözlerini kullandı.
“GÜNLÜK 120 POLİKLİNİK, HER BİRİNE 5 KİŞİ GELMESE 600 KİŞİ MAĞDUR OLUR”
İstanbul’da günlük onbinlerce hastanın başvurduğu ve kentin en büyük sıhhat merkezlerinden olan Sancaktepe Şehit Prof. Dr. İlhan Varank Eğitim ve Araştırma, Çekmeköy Devlet ve Feriha Öz Acil Durum Hastaneleri’nde de Kasım ayı boyunca 95 binden fazla randevu alındığı halde; bunların 17 bini randevusuna gitmedi. Başhekim Doç. Dr. Alpaslan Tanoğlu, “Örneğin bugün, üç hastanemizde toplam 120 poliklinik hizmet veriyor. Her poliklinikte 5-6 kişi gelmese, bir günde 600-700 kişilik randevu boşa çıkmış oluyor. Bu da nitekim doktora gereksinimi olan 600-700 hastamızın, o güne randevu alamayacağı manasına geliyor” diyerek vatandaşlara davette bulundu.
“POLİKLİNİK SAYISI FAZLA OLAN BRANŞLARDA ORAN DAHA YÜKSEK”
Doç. Dr. Tanoğlu, MHRS uygulamasının vatandaşların en kolay formda sıhhat randevularına ulaşması için kurgulanmış bir sistem olduğuna dikkat çekerek “Sağlık hizmetinin kalitesi ve randımanını artırabildiği üzere, iş gücü ve vakit kaybının da önüne geçiyor. Vatandaşlarımız MHRS ile hem randevu alıp hem de gereksinimleri kalmadığı vakit randevularını iptal edebilir. Lakin Sayın Bakanımızın da açıkladığı üzere, üzücü bir istatistik var ki, Türkiye genelinde branşlara nazaran değişiklik gösterse de yüzde 20’nin üzerinde, yüzde 25’lere yaklaşan bir oranda maalesef randevu alıp randevusuna gelmeyen hastalarımız var. Poliklinik sayısı daha az olan branşlarda, randevulara riayet etme oranı çok daha yüksek. Ancak birtakım branşlarımız var ki, genel cerrahi, iç hastalıkları üzere, maalesef randevu alındığı halde muayeneye gelmeyen çok daha fazla hastamız olabiliyor. Bir poliklinikte bir tabip numaratörden hastasını çağırdığında hasta gelmezse, tahminen o gün randevusuz denetim muayenesi için gelen hastasına (randevulu hasta her an gelebileceği için) o an öncelik tanıyamıyor. Zira önceliği randevulu hastaya vermek zorunda. Büsbütün vakit ve iş gücü kaybına sebep olan bir durum bu” dedi.
“ACİLLERDE ÇOK YOĞUNLUK OLUŞUYOR”
Doç. Dr. Tanoğlu, kış aylarının gelmesiyle birlikte artan üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının bilhassa iç dahiliye, çocuk hastalıkları ve enfeksiyon hastalıkları polikliniklerinde bir yoğunluk oluşturduğuna işaret ederek vatandaşlara davette bulundu ve kelamlarını şöyle noktaladı: “Bu üç branşta da maalesef randevuya sadakat oranları epey düşük. Bu sefer ne oluyor? Muhtaçlığı olan öbür hastalar, o an polikliniğe ulaşamadığı için acil servise gitmek zorunda kalıyor. Bu da acil servislerde istenenin dışında bir yoğunluğa ve bazen de iş yüküne sebep oluyor. Bu taraftan de hastanelerimizin işleyişi bozuluyor. Hastalık nedeniyle randevu alındığı vakit gelinemeyecekse ya da muhtaçlık kalmadıysa, en az bir ya da iki gün evvelden randevunun iptal edilmesi, öbür insanların mağdur olmaması için atılması gereken en kıymetli adımlardan birisi”
“YANLIŞ BRANŞA RANDEVU ALANLAR DA O DİLİMİ BOŞA HARCIYOR”
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Klinik Şefi Doç. Dr. Fatma Yılmaz Karadağ, öğlene kadarki müddette 3 hastanın randevusuna gelmediğini tabir ederek “Bugün etkin olarak poliklinikteyim ve kayıtlarımda tam 60 randevu mevcut. Maalesef sabahtan 3 tane hasta gelmedi. Olağan MHRS randevusuna gelmeyen hastalar nedeniyle bizim gün içindeki hasta akışımız da olumsuz etkileniyor. Zira biz o hastaların geleceğini düşündüğümüz için (randevu saati de aşikâr olduğu için), o saatlerde öbür hasta alamıyoruz. Lakin o bireyler MHRS’den randevularını iptal etseler, o saatlerde açıklık meydana gelir ve biz de bunu ekranımızdan görebiliriz. O boşluğu da randevusuz gelen ya da sonuç göstermeye gelen hastaları muayene etmek için kullanabiliriz. Bazen de o denli bir durum oluyor ki örneğin hasta dermatolojiye gitmesi gerekirken, enfeksiyon hastalıklarından randevu almış olarak geliyor. Hastaya ‘Uygun randevu almamışsınız, uygun branş biz değiliz’ dediğimizde ise reaksiyon gösterebiliyor. Vatandaşlarımızın hangi branşa gideceklerse o branşa MHRS üzerinden randevu alması gerekiyor” dedi.
“ACİL YÜKÜMÜZ BOŞ YERE BİR KAT DAHA ARTIYOR”
Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Kliniği’nden Uzm. Dr. Mehmet Karacı ise şunları söyledi: “Mesela dün poliklinik hekimiydim. Yaklaşık 50 tane randevulu hastam vardı, ayaktan gelenlerle birlikte 70’e kadar çıkıyor bu sayı. Kendi polikliniğimde dün, 7 tane hastam randevusuna gelmedi. Bunların hiçbirisi randevusunu iptal de etmemişti. En büyük ıstırabımız bu, zira bu bize diğer yükler olarak geri dönüyor. Oradan randevu alamayan hastalarımız, mecburen acil servise yığılıyor. Hele de şu günlerde viral enfeksiyon salgınları varken, acil yükümüz bir kat daha artmış oluyor. hastalardan ricamız öncelikle randevu aldılarsa kesinlikle gelmeleri. Zira randevu almak nitekim bazen sıkıntı olabiliyor. Gelemiyorlarsa da 182’yi arayarak ya da cep telefonundan MHRS’ye girip iki tuşa basarak randevularını iptal etmeleri”
“BAŞKASININ HAKKINA MANİ OLUNMAMALI”
1 ay evvel kardiyoloji muayenesi için doktora giden ve denetim muayenesi için 15 gündür randevu almakta zorlandığını anlatan Emine İnci, “Kardiyolojiye bir ay evvel muayeneye gelmiştim, 1 ay sonra denetime çağırmıştı hekimim. 15 gündür uğraşıyorum randevu alamıyorum. Bütün randevuları dolu hekimimin. Randevu aldığı halde gelmeyecek olanlar lütfen randevularını iptal etsinler. Bizim üzere randevu bulmakta zorlanan insanlara yol açılsın. Zira mağdur olan bir yığın insan varö dedi. Annesi için üroloji kısmından randevu alan Tekin Çam ise birkaç haftadır randevu bulmakta zorlandığını söyleyerek “Muayeneye gelmeyecek vatandaşların randevularını iptal etmeleri gerekiyor. Oburunun muayene olmasına mani olunmamalı” diye konuştu.