Yunanistan ve Güney Kıbrıs, Türkiye-Mısır ilgilerinde son periyotta yaşanan ‘yumuşamayı’ mercek altına aldı. Son olarak 22 Kasım 2022’de Mısır ile ‘Arama ve Kurtarma Alanlarında İşbirliğine Ait Mutabakat Muhtırası’ imzalayan ve Maraş sarsıntıları sonrası Türkiye ile bağlantılarında olağanlaşma sinyalleri veren Yunanistan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun 18 Mart’taki Mısır ziyaretini yakından takip etti. Son on yılda Mısır ile çok boyutlu işbirliği geliştiren Kıbrıs da Ankara-Kahire eksenindeki münasebetleri izledi.
Atina ve Lefkoşa’dan hususa dair birinci yorumlarda, Türkiye-Mısır bağlarındaki olağanlaşmanın ‘kayda kıymet bir gelişme’ olduğuna işaret edildi. Yunanistanlı ve Kıbrıslı kaynaklara nazaran, iki ülke ortasındaki sonuncu olağanlaşma için vakte muhtaçlık var. Öbür yandan, bu olağanlaşmanın Atina-Lefkoşa-Kahire üçgenindeki alakaları esaslı bir formda etkilemesinin beklenmediği görüşü hakim.
LEFKOŞA TEMKİNLİ: OLAĞANLAŞMA EFORLARI SÜRPRİZ DEĞİL
Kıbrıs Rum tarafı, Kahire’de Mısırlı mevkidaşı Samih Şukri ile bir ortaya gelen Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun Mısır’daki temaslarına ve Ankara ile Kahire ortasındaki yakınlaşmaya ‘temkinli’ yaklaştı. Kıbrıs Haber Ajansı’nın aktardığına nazaran Lefkoşa’daki kaynaklar, “Türkiye-Mısır bağlarını olağanlaştırma gayretlerinde sürpriz bir öge gözlemlemiyor” yorumunu yaptı.
Ajans, haberinde, “Lefkoşa, Kıbrıs Cumhuriyeti ile Mısır ortasındaki alakaların stratejik olduğunu ve iki ülkenin memleketler arası hukuka ve prensipli tavırlara sarsılmaz hürmeti ortak paydasında inşa edildiğini tartışılmaz bir gerçek olarak görüyor” değerlendirmesine yer verdi. İsmini vermeyen kaynak, “Kıbrıs ve Mısır ortasındaki yakın bağlantılar ve stratejik işbirliği kendisini son yıllarda Mısır’ın eksiksiz bağlantılara olan bağlılığı ve Türkiye’den gelen reaksiyonlara karşın her seviyede işbirliğini geliştirmesiyle kanıtladı. Ayrıyeten, bölge ülkeleriyle bağlantılarının stratejik gelişimi sıfır toplamlı bir oyun olarak görülmüyor” yorumunda bulundu.
ATİNA: ERDOĞAN’IN MİSYONDA KALIP KALMAYACAĞI BELİRLEYİCİ OLACAK
Yunanistan dış siyasetini yakından takip eden, mevzuya aşina bir kaynak da “Son on yılda ikili alakalar o denli darbelere maruz kaldı ki, olağanlaşmanın birkaç ay içerisinde gerçeğe dönüşmesi beklenmemeli. Birçok açıdan inanılırlığını ve diplomatik hareket kabiliyetini yitiren Erdoğan hükümetinin misyonda kalıp kalmayacağı, birçok kritik sıkıntı açısından belirleyici olacak. Mevcut hükûmetle bölgesel problemlerin tahlilini bir oldukça sıkıntı görüyorum. Lakin Ankara’da Cumhurbaşkanı değişirse o vakit bölgedeki istikrarlar esaslı bir formda etkilenecek” değerlendirmesinde bulundu.
YUNANİSTAN BASINI: VAKTE GEREKSİNİM VAR
Kaynağın görüşünü, Mevlüt Çavuşoğlu’nun Mısır ziyaretini takip eden Yunanistan basını da paylaştı. Yunanistan basını, ‘Kahire’deki temaslar hakkında olağanlaşma yolunda gerçekleştirilen birinci adım’ yorumunda bulunarak ‘Türkiye ile Mısır’ın ikili alakalarının yine rayına oturtulması için vakte gereksinimi olduğuna’ işaret etti.
Yunanistan kamu radyo televizyon kurumu ERT, Çavuşoğlu’nun temasları ile ilgili haberinde, ‘Türkiye’nin olağanlaşma yolunda birinci adımları atmaya başladığını, Türkiye üzerinden yayın yapan muhalif Mısırlı medya kuruluşlarının tenkitlerini sınırlandırdığı’ bilgisine yer verdi. Birebir haberde, önümüzdeki devirdeki gelişmelere bağlı olarak Mısırlı ve Türk büyükelçilerin Ankara ve Kahire’ye dönebileceği müşahedesine yer verildi.
Benzer bilgiler Yunanistan’ın Kathimerini gazetesinde de yer aldı. Gazete evvelki haftalarda, olağanlaşma uğraşlarına karşın Türkiye ile Mısır ortasında büyük bir ‘uçurumun’ kelam konusu olduğunu ve ikili ilgilerde elle tutulur adımlar için vakte gereksinim olduğunu yazmıştı.
‘BİR U-DÖNÜŞÜ SİYASETİ KELAM KONUSU’
To Vima gazetesi ise milletlerarası bağlantılar uzmanı Sotiris Serbos’un görüşlerine yer verdiği haberinde, “Yunanistan ile Mısır ortasında imzalanan Münhasır Ekonomik Bölge mutabakatına karşın, Çavuşoğlu’nun Kahire ziyareti sırasında, Türkiye’nin Mısır ile diplomatik alakalarını büyükelçilik seviyesinden başlayarak geliştirmeye kararlı olduğunu belirttiği” sözlerini kullandı.
Aynı haberde, “(Türkiye’nin dış politikasında) Bir u-dönüşü siyaseti kelam konusu. Batı’dan da paraya gereksinim duyan büyük bir olayımız, bir sarsıntımız kelam konusu. Ve birçok cephede tahlil bekleyen problemler kelam konusu. Bu hususlarda Türkiye en azından bir müddetliğine el freni çekiyor. Öncelikler değişmiş durumda” yorumu da yapıldı.